10 września 2025 r. wojewoda łódzki Dorota Ryl wydała rozstrzygnięcie nadzorcze, w którym stwierdziła nieważność uchwały Rady Miasta Piotrkowa Trybunalskiego dotyczącej przeprowadzenia referendum lokalnego.
Zapisy uchwały budziły poważne zastrzeżenia prawne, dlatego 29 sierpnia wszczęto postępowanie nadzorcze. Po analizie wyjaśnień i złożonych dokumentów przez służby prawne, wojewoda wydała rozstrzygnięcie nadzorcze o stwierdzeniu nieważności uchwały.
Dlaczego uchwała została unieważniona?
W rozstrzygnięciu wskazano dwa powody:
- naruszenie art. 17 ust. 1 ustawy o referendum lokalnym – wniosek mieszkańców, na podstawie którego uchwałę podjęto, nie spełniał wymogów ustawy, ponieważ zawierał inne pytania niż te, o których informowano mieszkańców na wcześniejszych etapach procedury;
- naruszenie art. 2 ustawy o referendum lokalnym – przedmiot referendum nie mieścił się w zakresie spraw, które mogą być przedmiotem lokalnego głosowania. Rada gminy może podejmować uchwały referendalne w sprawach dotyczących więzi społecznych, gospodarczych lub kulturowych wspólnoty. Nie dotyczy to jednak kwestii polityki migracyjnej, w tym wspólnej polityki migracyjnej, o jakiej mowa w art. 79 ust. 1 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
- Przesłanką stwierdzenia nieważności uchwały organu samorządu gminnego jest istotne naruszenie prawa. Do takich istotnych naruszeń, skutkujących nieważnością uchwały, zalicza się naruszenie: przepisów wyznaczających kompetencje do podejmowania uchwał, podstawy prawnej podejmowania uchwał, przepisów prawa ustrojowego, przepisów prawa materialnego przez wadliwą ich wykładnię, a także przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwał (wyrok NSA z dnia 17 lutego 2016 r., sygn. akt II FSK 3595/13). Mając na względzie powyższe, w ocenie organu nadzoru, wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego eliminującego z obrotu prawnego uchwałę w całości jest uzasadnione i konieczne - czytamy w rozstrzygnięciu nadzorczym, skierowanym do Rady Miasta w Piotrkowie.
Rozstrzygnięcie nadzorcze może być zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi w terminie 30 dni od dnia jego doręczenia.
Dlaczego uchwała została unieważniona?
W rozstrzygnięciu wskazano dwa powody:
- naruszenie art. 17 ust. 1 ustawy o referendum lokalnym – wniosek mieszkańców, na podstawie którego uchwałę podjęto, nie spełniał wymogów ustawy, ponieważ zawierał inne pytania niż te, o których informowano mieszkańców na wcześniejszych etapach procedury;
- naruszenie art. 2 ustawy o referendum lokalnym – przedmiot referendum nie mieścił się w zakresie spraw, które mogą być przedmiotem lokalnego głosowania. Rada gminy może podejmować uchwały referendalne w sprawach dotyczących więzi społecznych, gospodarczych lub kulturowych wspólnoty. Nie dotyczy to jednak kwestii polityki migracyjnej, w tym wspólnej polityki migracyjnej, o jakiej mowa w art. 79 ust. 1 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
- Przesłanką stwierdzenia nieważności uchwały organu samorządu gminnego jest istotne naruszenie prawa. Do takich istotnych naruszeń, skutkujących nieważnością uchwały, zalicza się naruszenie: przepisów wyznaczających kompetencje do podejmowania uchwał, podstawy prawnej podejmowania uchwał, przepisów prawa ustrojowego, przepisów prawa materialnego przez wadliwą ich wykładnię, a także przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwał (wyrok NSA z dnia 17 lutego 2016 r., sygn. akt II FSK 3595/13). Mając na względzie powyższe, w ocenie organu nadzoru, wydanie rozstrzygnięcia nadzorczego eliminującego z obrotu prawnego uchwałę w całości jest uzasadnione i konieczne - czytamy w rozstrzygnięciu nadzorczym, skierowanym do Rady Miasta w Piotrkowie.
Rozstrzygnięcie nadzorcze może być zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi w terminie 30 dni od dnia jego doręczenia.